یکی از مهمترین عوامل ناباروری افزایش سن ازدواج و اقدام دیرهنگام برای پدر و مادر شدن، تأثیری مستقیم بر کاهش نرخ باروری دارد.
به نقل از نداخبر؛ قدرت استراتژیک هر سرزمینی مولفههای متعددی دارد که نیروی انسانی جوان یکی از اضلاع اساسی آن است. علیرغم تمام پیرفتهایی که بشر در حوزۀ علم و تکنولوژی داشته اما همچنان نقش نیروی انسانی در تولید قدرت سخت و نرم، انکار شدنی نیست.
بر همین اساس رهبر معظم انقلاب طی سالهای اخیر بارها از لزوم توجه به مسئلۀ ازدواج جوانان و توجه به نرخ موالید در کشورها صحبت کردهاند؛ برای مثال ایشان در دیدار خود با مداحان دربارۀ اهمیت مسئلۀ جمعیت میفرمایند: « این مسائل بایستی ترویج بشود. ازدواج به هنگام و بدون تأخیر یکی از کارهای لازم و واجب است؛ فرزندآوری و تکثیر نسل یکی از آن وظایف مهم و اساسی است که بایستی انجام بگیرد که هر دوی اینها هم ازدواج زودهنگام و بهنگام، و هم تکثیر نسل- جزو نیازهای حیاتی امروز کشور و فردای کشور است. خب، این مفاهیم بایستی در مدّاحی شما عزیزانِ مدّاح جایگاه شایستهای را داشته باشد.».
دکتر کتایون حیدری، متخصص زنان و زایمان در خلال 321 نشست تخصصی کارشناسی جبهۀ انقلاب اسلامی در فضای مجازی که با مشارکت مرکز مدیریت حوزههای علمیه، بنیاد ملی خانواده، مرکز خدمات حوزههای علمیه، مؤسسه اندیشه مسطور، مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران، قرارگاه جمعیت، سازمان بسیج جامعه زنان و جبهه برگزار میشد دربارۀ اصلی ترین دلایل عفت نرخ رشد جمعیت در کشور به خبرنگار تسنیم گفت: تعریف سادهای که ما برای ناباروری در نظر میگیریم این گونه است که زوجینی که بعد از حدود یک سال اقدام برای باروری میکنند، در صورتی که باروری نداشته باشند میتوانند به عنوان زوج نازا در نظر گرفته شوند، این یکسال نازایی را حتی در بعضی از مراکز به خصوص در سنین پایین به دوسال هم ارتقا دادهاند.
زوجین اگر 6 تا 12 ماه پس از اقدام به باروری، نتیجه نگرفتند به مراکز مشاوره مراجعه کنند
وی افزود: بر اساس آماری که داریم اگر زن و شوهر هر دو در سلامت جسمی باشند، حدود 6 تا 12 ماه پس از تلاش برای باروری این امر محقق میشود، در صورتی که این اتفاق نیفتاد، زوجین میتوانند به مراکز مشاوره ناباروری مراجعه کنند. برخی خانواده ها بسیار زود دچار نگرانی میشوند، وقتی که در سه ماه یا حتی شش ماه اول باروری صورت نمیگیرد نگران میشوند در حالی که معمولاً آن یک سال را ترجیح میدهیم که زوجین به خودشان فرصت دهند.
حیدری گفت: کشور ما پیشرفتهای قابل قبولی در عرصۀ درمان ناباروری داشته است. ایران از نظر فناوری، آزمایشگاهی و درمان دارویی برای زوجین موازی با پیشرفتهای جهانی حرکت میکند. این بشارتی به خانوادههای ایرانی در دوران معاصر است، در حالی که سابق بر این بسیاری از خانوادههای ایرانی از چشیدن طعم فرزند داشتن ناامید میشدند.
اثرگذاری عوامل ناباروری زنان و مردان در کاهش نرخ موالید چقدر است
وی ادامه داد: لازم است به برخی عوامل اثرگذار در وقوع ناباروری در زوجین اشاره کنم؛ چرا که بسیاری از این مشکلات با تغییر سبک زندگی قابل رفع هستند. چیزی حدود 40 درصد ناباروری عوامل مردانه و حدود 40 درصد از آن عوامل جنس زن و گاهی 20 درصد از آن مردانه و زنانه بوده و چنین تقسیم بندیای برای آن وجود دارد.
سن والدین اثر مستقیم در نرخ باروری دارد
این متخصص تصریح کرد: عواملی که ممکن است باعث ناباروری شود و علت اینکه گاهاً آمار داده می شود که می بینیم سن میزان ناباروری شیوع بیشتری پیدا کرده شاید به این دلیل است که باروری ارتباط مستقیمی با سن مادر و حتی با سن پدر دارد؛ بنابراین به واسطه تمایلی که برای تحصیلات بیشتر ایجاد شده است و به دلیل تمایل بیشتر زنان به فعالیت های اقتصادی این مشکل ایجاد شده است و حتی آمار طلاق را هم بیشتر کرده است.
افزایش سن ازدواج و اقدام دیرهنگام برای تجربۀ پدر و مادر شدن؛ دو مؤلفۀ مهم در رشد ناباروری
وی افزود: از طرفی هم وجود این مشغلهها باعث شده تا فرزندآوری به تأخیر بیفتد. استفاده از برخی روشهای پیشگیری توسط خانمها باعث میشود گاهی تا مدتها متوجه مشکل خودش که ناباروری هست نشوند، این ها از عواملی هستند که میتوانند زمینه ساز ناباروری شده و اینکه گفته میشود که آمار ناباروری در حال افزایش است. یک سمت قضیه تغییر سن ازدواج و دیر اقدام کردن به باروری است.
آلودگیهای محیط زیست در رشد ناباروری مؤثر است
این متخصص زنان بیان کرد: از مسائل دیگری که میتوان با عنوان موارد دخیل در ناباروری نام برد، آلایندههای محیطی، اعم از آلایندههای شیمیایی است. حتی در بعضی از مقالات به آلایندههای صوتی، استفاده طولانی مدت از لپ تاپ که در حالت ایستاده تولید حرارت میکند، آلایندههای شیمیایی مثل سموم سیگار، الکل، کافئین به مقدار زیاد و حتی جویدن تنباکو از مواردی هستند که میتواند باعث ایجاد ناباروری شود.
اضافه وزن رابطۀ مستقیم با ناباروری در میان مردان و زنان دارد
حیدری در پایان عنوان کرد: مسائلی که از سنین پایینتر باید به آن توجه کرد “شیوه زندگی” است، چاقی از عوامل موثر در ناباروری هم در خانمها و هم در آقایان است، اقداماتی که ما با عنوان درمان ناباروری انجام میدهیم با کاهش وزن موثرتر میشوند. اگر شیوه تغذیه صحیح و شیوه فعالیت بدنی مناسب را از ابتدای کودکی برای فرزندانمان برنامهریزی کنیم قدم بزرگی را برای جلوگیری از ناباروریهای آینده برداشتهایم؛ متأسفانه با افزایش وزن اختلالات متابولیک در خانمها ایجاد میشود که این اختلالات متابولیکی میتواند منجر به تخمکگذاریهای نامناسب و در نتیجه باروریهای مخدوش شود.