چین تمام تلاش خود را برای میانجیگری در مناقشه پیچیده و تشدید شده روسیه و اوکراین به کار میگیرد. در همین راستا، وانگ یی دیپلمات ارشد چینی با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور و دیگر مقامات ارشد روسیه در مسکو دیدار کرد تا در مورد طیف وسیعی از موضوعات از جمله اوکراین گفتگو کند. این در حالی است که ایالات متحده و کشورهای غربی بیشتر علاقمند به ارسال تسلیحات بیشتر برای طولانی تر کردن جنگ جاری هستند.
تحلیلگران چینی گفتند که چین تمام تلاش خود را برای میانجیگری خواهد کرد، اما اینکه آیا یک طرح صلح موثر باشد به هر دو طرف طرف درگیر بستگی دارد. از آنجایی که کیف عمیقاً تحت تأثیر واشنگتن است، که علاقهای به آتشبس فوری ندارد اما درگیری طولانیمدت را برای تضعیف مسکو و تغییر وضع موجود با زور ترجیح میدهد، واقعاً سخت است که فرمول عملی برای صلح را بیابیم که مورد پذیرش هر دو طرف باشد. صلح شاید تنها زمانی حاصل شود که تلفات و آسیب های بیشتر در میدان های نبرد باعث شود حداقل یک طرف نظر خود را تغییر دهد.
طرح چین برای صلح
در جریان دیدار وانگ با پوتین، دو طرف در مورد مسئله اوکراین تبادل نظر کردند. وانگ گفت که چین اعلام مجدد تمایل روسیه برای حل این موضوع از طریق گفتگو و مذاکره را ارج می نهد. بر اساس بیانیه وزارت خارجه چین که روز پنجشنبه منتشر شد، چین مانند همیشه موضعی عینی و منصفانه خواهد داشت و نقش سازنده ای در حل و فصل سیاسی بحران ایفا خواهد کرد.
وانگ که مدیر دفتر کمیسیون امور خارجی کمیته مرکزی حزب کمونیست چین است، علاوه بر دیدار با پوتین در مسکو، روز سه شنبه با نیکولای پاتروشف، دبیر شورای امنیت، و روز چهارشنبه با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه دیدار کرد.
وانگ و لاوروف گفتگوهای عمیقی در مورد مسئله اوکراین داشتند. وانگ تاکید کرد که هر چقدر هم شرایط پیچیده باشد، نمی توانیم از تلاش برای صلح دست بکشیم. امید است که همه طرف ها بر مشکلات فائق آیند، به ایجاد شرایط برای گفتگو و مذاکره ادامه دهند و راه های موثری برای حل و فصل سیاسی بیابند.
وانگ به لاوروف گفت، صرفنظر از چگونگی تغییر أوضاع بینالملل، چین مایل است شتاب توسعه سالم را در مدل جدید روابط کشورهای بزرگ با روسیه حفظ کند.
کارشناسان می گویند دیدارهای وانگ با رهبر و مقامات ارشد روسیه نشان می دهد که مسکو برای روابط استراتژیک خود با چین ارزش زیادی قائل است و همچنین ایده چین در مورد اوکراین را جدی می گیرد و این دلیلی بر نفوذ منحصر به فرد چین برای اهداف میانجیگری است.
پیش از این، وانگ روز شنبه در کنفرانس امنیتی مونیخ گفت که چین سندی در مورد موضع خود برای یافتن راه حل سیاسی برای بحران منتشر خواهد کرد. این سند شامل برخی از پیشنهادات مهم چین خواهد بود که تاکید می کند حاکمیت و تمامیت ارضی همه کشورها باید رعایت شود و نگرانی های امنیتی مشروع همه کشورها باید جدی گرفته شود.
به گزارش خبرگزاری اینترفاکس اوکراین، دمیترو کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین گفته است که دیپلمات ارشد چینی «نکات کلیدی طرح صلح را» را وی در میان گذاشته و کیف «به محض دریافت متن کامل سند به تفصیل آن را مورد مطالعه قرار خواهد داد.»
کولبا این اظهارات را در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با جوسپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در بروکسل بیان کرد. کارشناسان گفتند که این ثابت می کند که کیف تلاش ها و موضع چین را جدی خواهد گرفت و امید برای پیشرفت در وضعیت فعلی وجود دارد.
بر أساس گزارش گاردین، برخی از کشورها و رسانههای غربی به نوع طرح صلحی که چین پیشنهاد میکند توجه کردند، اما درباره آن «احتیاط» میکنند، زیرا با این پیشنهاد چین که نگرانیهای امنیتی مشروع همه کشورها از جمله روسیه باید جدی گرفته شود، موافق نیستند.
تحلیلگران چینی می گویند اگر غرب از اعتراف به مشروع و منطقی بودن برخی نگرانی های امنیتی روسیه امتناع کند، اشتباهاتی را که با گسترش ناتو در دهه های گذشته مرتکب شده بودند که در نهایت منجر به درگیری کنونی شد، تکرار خواهند کرد. مسکو هرگز پیشنهادی را نخواهد پذیرفت که منافع امنیتی آن را انکار کند و بنابراین درگیری متوقف نخواهد شد.
لی هایدونگ، استاد دانشگاه روابط خارجی چین در پکن، روز پنجشنبه به گلوبال تایمز گفت که آنچه مسلم است طرح پیشنهادی کشورهای غربی و تلاشهای رهبران غربی برای میانجیگری در مناقشههای جاری شکست خورده است و جهان در حال حاضر واقعاً به یک طرح جدید نیاز دارد که بتواند از بن بست خارج شود و چین چنین مسئولیتی را بر عهده می گیرد.
ژانگ هونگ، پژوهشگر مؤسسه مطالعات روسیه، اروپای شرقی و آسیای مرکزی آکادمی علوم اجتماعی چین، روز چهارشنبه به گلوبال تایمز گفت که «روسیه و اوکراین در میدان نبرد به بن بست رسیده اند. واقعا سخت است که به آنها کمک کنید تا مشکلات خود را بلافاصله حل کنند، اما حداقل می توان آنها را وادار کرد که تمرکز خود را از جنگ به مذاکره تغییر دهند.»
ایجاد یک برنامه عالی برای جلب رضایت همه طرف های درگیر دشوار است. ژانگ گفت که ترویج آتش بس و صلح فرآیندی است که نیازمند تلاش های بلندمدت و بزرگ است و این همان چیزی است که چین از همان ابتدا سعی در انجام آن داشته است.